Dobra ziemskie Będkowska Wola części litt. A i B z przyległościami i przynależytościami w powiecie i obwodzie sieradzkim, województwie kaliskim położone

  • 1 VI 1796 - Michał Wolski sprzedaje Będków cz. B i Wolę Będkowską cz. B Tomaszowi Kowalskiemu, dziedzicowi Rakowic, za 67 000 złp przed Powiatową Komisją Sprawiedliwości w Sieradzu
  • 9 XI 1806 – Seweryn Tyminiecki, właściciel Będkowa, Ligoty i Prażmowa, sprzedaje Będków cz. A i Wolę Będkowską cz. A synowi Wincentemu za 118 000 złp (19 666 talarów i 16 osm. [?])
  • 1807 – powstaje mapa planowa dóbr Będków i Wola Będkowska, autorem jest geometra przysięgły Opitz (mapa nieodnaleziona)
  • 1820 - założona zostaje księga hipoteczna dóbr
  • 4 III 1820  –Józefa Honorata Wężykowa nabywa Będków cz. A od Wincentego Tymienieckiego przed notariuszem Franciszkiem Nowosielskim w zamian za przekazanie mu Woli Będkowskiej cz. B (wartości 67 000 złp). Właścicielem obu części Woli Będkowskiej jest odtąd Wincenty Tyminiecki h. Zaremba.
  • Przy okazji kontraktu z 1820 r. powstaje mapa graniczna między Wolą Będkowską i Będkowem (mapa nieodnaleziona)
  • 1835 – po śmierci Wincentego Tyminieckiego dobra dziedziczą dzieci: Emma Kossobudzka, Seweryn, Ludomiłła, Wanda, Antoni, Edward i Bolesław.
  • 13 V 1844 - dobra zostają poddane licytacji publicznej, na której za 106 000 złp nabywa je Piotr Wilhelm Harlan.
  • 8 XI 1845 – dobra od Harlana kupuje Karol August Osterloff, dając 66 666 złp
  • 13 III 1856 – dobra od Osterloffa kupuje Piotr Kitzmann za 5850 rbs.
  • 1864 - mocą ukazu o uwłaszczeniu chłopów od dóbr odłączono 384 morgi 282 prętów (wieś Wola Będkowska), 60 mórg (wieś Niebiosy) i 235 mórg (wieś Świerki).
  • 8 VII 1868 – dobra oraz 12,5 włóki gruntu wieczyście-dzierżawionego kupuje od Kitzmanna Stefan Nowicki, dziedzic Barczewa.
  • 3 VII 1879 – dobra kupuje, przed notariuszem kaliskim za 12.960 rbs, wdowa Konstancja Jaraczewska z domu Chwalibóg.
  • 1874 – powstaje mapa i rejestr pomiarowy dóbr
  • 18 X 1879 – dobra nabywają Karol Strajbel i Gottlieb Szwartz za 19.800 rbs
  • 1897 – powstaje mapa dóbr autorstwa Włodzimierza Dymitrowicza.
  • 5 VII 1897 – 7 mórg ziemi z dóbr nabywa za 280 rbs Szczepan Bolesław Michalski.
  • 16 IX 1897 – (?) podział dóbr na części o wartościach po 6600 rbs (folwark Wola Będkowska lit. A – Gottlieba Szwartza i folwark Wola Będkowska lit. B – Karola Strajbel), już w 1895 r. powstały zaś dwie nowe, odrębne księgi hipoteczne[i]
  • ~1905 – po śmierci Gottlieba Szwartza połowa dóbr Wola Bedkowska lit. A należy do żony, Augusty Pauliny Szwartza z domu Sztrejbel, a połowa do dzieci: Reinholda, Amalii Pomazanowej, Natalii Burmistrzowej, Berty i Bogumiła/Gottlieba.
  • 14 VIII 1906 – Augusta Paulina odkupuje drugą połowę Woli Będkowskiej lit. A od dzieci.
  • 17 XI 1906 – dobra Wola Będkowska lit. A nabywają Jan i Natalia z Szwartzów Burmistrzowie za 424 rbs [?].
  • 23 VII 1917 – Karol Streibel sprzedaje Wolę Będkowską lit. B Izydorowi Mośkowiczowi Skorupie i Idlowi Abramowiczowi Lewkowiczowi za 58.000 mk
  • 1927 – powstaje plan folwarku Wola Będkowska B przeznaczonego do parcelacji, autorstwa Jerzego Henniga

 


[i] Archiwum Państwowe w Łodzi, Oddział w Sieradzu. Księgi hipoteczne sądów w Sieradzu, ks. hip. dóbr Folwark Wola Będkowska A, sygn. 107; ks. hip. dóbr Folwark Wola Będkowska B, sygn. 65.

 

Plany Woli Będkowskiej

Nazwa: Odrys pierworysu pomiaru dóbr Wola Będkowska po oddzieleniu od nich folwarków Wola Będkowska litt. A i litt. B

 

Data: 1894 r.

 

Autor: Włodzimierz Dymitrowicz, geometra przysięgły II klasy

 

Skala: 1:5000 (miara nowopolska)

 

Zespół, sygnatura: Zbiór kartograficzny, sygn. 31

 

Opis: Plan ten jest kopią planu pomiarowego z 1889 r., sporządzonego przy okazji pomiaru gruntów chłopskich w Woli Będkowskiej. W 1879 r. dobra te kupiło dwóch właścicieli – Karol Strajbel i Gottlieb Szwartz. Ok. 1894 r. dobra zostały hipotecznie rozdzielone, powstały przy tym dwa folwarki – W. Będkowska A i B. Plan ukazuje część gruntów, która nie weszła w skład żadnego z tych folwarków.
Legenda planu obejmuje grunty rolne, łąki, zagaje, nieużytki oraz drogi i rowy. Pierwsza część przedstawionych ziem sąsiadowała z dobrami Będków, wsią Będków, wsią Wola Będkowska, dobrami Prażmów, dobrami Ligota, wsią Ligota, wsią Redzeń, wsią Dębina oraz folwarkiem Wola Będkowska B. Część druga, o niewielkiej powierzchni, ograniczona była przez tereny folwarku W. Będkowska B, wsi Świerki i dóbr Będków.

 

Plan pochodzi ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi - Oddział w Sieradzu.

Nazwa: Odrys pomiaru Folwarku Wola Będkowska litt. A

 

Data: 1896 r.

 

Autor: Bronisław Bukowiński, geometra II klasy

 

Skala: 1:5000 miary nowopolskiej

 

Zespół, sygnatura: Zbiór kartograficzny, sygn. 32

 

Opis: Prezentowany plan jest odrysem z planu pomiarowego sporządzonego w 1894 r. przez geometrę Włodzimierza Dymitrowicza. Przedstawia on teren folwarku Wola Będkowska A, stanowiącego od 1894 r. odrębny majątek ziemski, należący do Gottlieba Szwartza. Plan ten nie posiada legendy, z pewnością jednak uwzględnia drogi, cieki wodne, budynki i dwie kategorie gruntów, zapewne rolne i ogrody. Majątek składał się z dwóch części. Główna leżała przy drodze z Barczewa do Burzenina, sąsiadowała z wsią Wola Będkowska, dobrami Będków oraz Sokołów, wsią Dębiną i folwarkiem Wola Będkowska B. Druga część, mniejsza, leżała wśród pól na granicy ze wsią Stefanów (Barczewski) i sąsiadowała z tą właśnie wsią oraz folwarkiem Wola Będkowska B, dobrami Chojary i wsią Świrki (Świerki).

 

Plan pochodzi ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi – Oddziału w Sieradzu.

 

Nazwa: планъ земель поступившихъ въ собственность крестьянъ селенiя свирки (Plan gruntów przekazanych na własność włościanom wsi Świerki) (kopia)

 

Data: 1889 r.

 

Skala: 1:5000

 

Autor: Włodzimierz Dymitrowicz

 

Zespół, sygnatura: Zbiór kartograficzny, sygn. 18.

 

Opis: Prezentowany plan (kopia) został wykonany w 1889 r. przez Włodzimierza Dymitrowicza. Przedstawia ziemie miejscowości Świerki (powstałej stosunkowo późno, ale przed 1864 r.) wydzielonej z terenu dóbr Wola Będkowska. Jak objaśnia legenda, ukazano budowle, ogrody, pola, łąki, pastwiska, nieużytki oraz drogi i rowy. Świerki miały 250 mórg i 136 prętów powierzchni zebranej w dwóch działach. Pierwszy z nich sąsiadował z gruntami dóbr Wola Będkowska, Będków, Barczew i włościan wsi Stefanów, a drugi z gruntami dóbr Wola Będkowska i Będków oraz gruntami włościan Stefanowa i Woli Będkowskiej

 

Plan pochodzi ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi - Oddział w Sieradzu.

 

Nazwa: Plan gruntów rozparcelowanego majątku prywatnego Wola Będkowska lit. B

 


Data: 1927 r.

 


Autor: Jerzy Hennig, mierniczy przysięgły

 

 

 

Skala: 1:5000 (miara metryczna)

 

 


Zespół, sygnatura: Zbiór kartograficzny, sygn. 33

 

 

 

Numer wg. Vereidigter Landmesser Georg Hennig in Sieradsch: 1303

 


Opis: W 1897 r. Wola Będkowska została podzielona na dwie części – A i B. W 1927 r. sporządzono rejestr pomiarowy i plan części B, która została przeznaczona do parcelacji. Teren podzielono na 32 działki o łącznej powierzchni 108 ha i 7941 m kw., leżące w trzech działach gruntu: „Kontrewers”, „Niebiosa” i „Pod Świerkami”.

 

Plan ukazuje grunty orne, zagajnik liściasty/iglasy, ogrody owocowe, wody, łąki, place i zabudowania, nieużytki oraz drogi i rowy.

 

Dział I (Kontrewers) otoczony była gruntami kolonii Brzeziny, wsi Wola Będkowska, wsi Dębina, lasów rządowych Tyczyn, kolonii Wola Będkowska i dóbr Będków; Dział II (Niebiosa) gruntami wsi Świerki, kolonii Wola Będkowska, i wsi Wola Będkowska; Dział 3 (Pod Świerkami) gruntami wsi Niebiosa, majątku Chojary i dóbr Barczew.

 

 

 

 

 

Plan pochodzi ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi - Oddział w Sieradzu.